یادداشتی بر سنتوری (داریوش مهرجویی)

"سنتوری" بیش از هر چیز روایتگر سرنوشت هنر و هنرمند در جامعۀ امروز است؛ هنرمندی که باورهای نادرست مذهبی و محدودیت های فرهنگی استعدادش را می خشکاند و او را از اوج هنر و افتخار پایین می کشد تا در ردۀ خوارترین اعضای اجتماع – معتادان خیابانگرد – قرار گیرد.

"سنتوری" نه تنها داستان سرنوشت نافرجام یک نوازنده و خواننده، بلکه قصۀ تمام هنرمندانی است که در شرایط نابسامان فرهنگی جامعۀ امروز برای حذف و سانسور نشدن تلاش می کنند. "سنتوری" داستان محسن چاووشی است، اصلاً داستان خود مهرجویی است... "سنتوری" کوتاه شد، سانسور شد، تعویض شد، توقیف شد و بطور غیرمجاز توزیع شد تا تمام سرمایۀ تهیه کننده (مهرجویی) بر باد رود.

"علی، خواننده و نوازندۀ سنتور به دلیل عدم دریافت مجوز آثارش با مشکلات جدی مواجه می شود. او برای گذران زندگی ناچار است شبها در مجالس عروسی آواز بخواند و همین شرایط او را به تدریج به سمت مواد مخدر می کشاند..."

من دیده ام جوانانی مثل "علی سنتوری" را که با شور و شوق و استعداد فراوان کارشان را شروع کرده اند و به دلیل حمایت نشدن از سوی دستگاه های فرهنگی کشور و مواجهه با مشکلات معیشتی آنچنان تغییر کرده اند که حتی شناختن چهرۀ آنها غیرممکن است. همانطور "هانیه" در پایان فیلم "علی" را دید و باور نکرد.

چرا سنتوری توقیف شد؟ بسیار ساده: به دلیل نمایش عریان حقیقت، حقیقتی تلخ که متاسفانه در جامعۀ امروز کشورمان حکمفرماست. تا بحال هیچ فیلم ایرانی به این شکل به ریشه های یک معضل اجتماعی نپرداخته بود.

باید از نوشتن دربارۀ نکات فنی فیلم صرفنظر کرد، زیرا اگر همه چیز سر جایش نبود، فیلم تا این حد – روی مسئولان فرهنگی جامعه – اثر منفی نمی گذاشت و آنها را به این شکل عصبی نمی کرد. آنها از نمایش فیلم واهمه دارند که نکند تماشاگران – مردم – متوجه برخی ریشه ها شوند.

تا وقتی عقاید خشک متحجرانه و نظارت بی ضابطه در کشور جاری باشد، تعداد "علی سنتوری"ها روز بروز افزایش خواهد یافت...

حمایت از فیلم