دربارۀ شبکه های اجتماعی

جدیداً شبکۀ اجتماعی جدید گوگل، به اسم گوگل پلاس راه اندازی شده که گویا طرفداران زیادی هم پیدا کرده.

عضویت در شبکه های اجتماعی از چند سال قبل متداول شد و شاید اورکات یکی از اولین وب سایت هایی بود که تونست افراد بسیار زیادی رو جذب خودش بکنه. ارتباط راحت بین افراد، پیغام گذاشتن، چت کردن، به اشتراک گذاشتن عکس و فیلم و برخی مزیت های سادۀ دیگه (از جمله تقویم تولد دوستان)، از ویژگی های مشترک شبکه های اجتماعیه.

فیس بوک، با طراحی متفاوت و ارائۀ امکانات بیشتر و اینترفیس جذاب تونست به سرعت بین کاربران اینترنت جا باز کنه و ظرف مدت کوتاهی میلیون ها نفر رو به عضویت خودش دربیاره.

از اونجا که عضویت در این شبکه ها و آپلود کردن فیلم و عکس کاملاً رایگانه، باید دید چه منفعتی برای شرکت ها و افراد وجود داره که به سمت راه اندازی چنین وب سایت هایی می رن. بالاخره راه اندازی یک شبکۀ اجتماعی که قابلیت به اشتراک گذاشتن فیلم و عکس داشته باشه هیچی هیچی هم نباشه به فضاهای بسیار بزرگ ذخیره سازی و سرورهای قوی نیاز داره که چند صد هزار دلار قیمت دارن... چه چیزی در این شبکه های اجتماعی هست که تا این حد ارزش داره؟

به نظر من جواب خیلی ساده اس: اطلاعات!

هر فرد برای عضویت در یک وب سایت، باید در ابتدا اطلاعات ساده ای همچون اسم، تاریخ تولد، آدرس ایمیل و مذکر یا مونث بودنش رو وارد کنه. بعد از عضویت به تدریج اطلاعات بیشتری از خودش رو وارد سیستم می کنه. اطلاعاتی مثل سوابق تحصیلی، سوابق شغلی (که معمولاً با ذکر دقیق محل تحصیل یا کار هم همراهه)، علاقه مندی ها، دیدگاه های سیاسی، فیلم های مورد علاقه، موزیک، کتاب، افراد و... .

اینجور اطلاعات برای صاحبان این سایت ها بسیار بسیار ارزشمنده. اونها دیتابیسی در اختیار دارن از میلیون ها فرد حقیقی به همراه اطلاعات کامل هر کدوم.

حالا اگر یک کمپانی تولیدی مثل نایک یا پوما بخواد تبلیغاتی هدفمند انجام بده برای افراد بین 20 تا 25 سال مذکر که به ورزش علاقمند هستن و در فلان منطقه زندگی می کنن و به خرید کالاهای مارکدار علاقمند هستن، فیس بوک می تونه به راحتی با یک جستجوی ساده، ظرف چند ثانیه، فهرست بلندبالایی از اینگونه افراد رو به همراه آدرس ایمیل و در بسیاری موارد شماره موبایل، محل دقیق زندگی و... رو بهشون بفروشه.

در واقع تمام درآمد اینگونه وب سایت ها از راه "فروش اطلاعات" اعضاء به شرکت های تولیدی، احزاب سیاسی و حتی دولت هاست.

هیچ بعید نیست اگر روزی دولتی از صاحبان فیس بوک درخواست کنه تا اطلاعات افرادی که مثلاً به فلان دیدگاه سیاسی علاقمند هستن، بالای 18 سال سن دارن و مثلاً در فلان شهر زندگی می کنن رو در ازای مبلغی در اختیارش قرار بده اینکارو بکنه.

همین حالا هم در آمریکا ورود به بعضی مراکز تفریحی و شهربازی ها در صورت لوگین کردن به فیس بوک رایگانه. یعنی کافیه تمام افراد یک خانواده عضو فیس بوک باشن و جلوی در روی کامپیوترهای موجود در ورودی پارک به اکانتشون لوگین کنن تا مجانی وارد پارک بشن! بعضی سینماها هم چنین سیاستی رو پیاده می کنن... و این یعنی تشویق افراد جامعه به عضویت در فیس بوک و به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی خودشون. اطلاعاتی که برای صاحبان سایت از ارزش مالی بسیار بالایی برخورداره.

اما جدای از تمام اینها، فیس بوک و سایر شبکه های اجتماعی، حتی اورکات که یک سایت قدیمی به حساب میاد، از چنان جذابیت هایی برخورداره که نمی شه ازش چشم پوشی کرد. بعنوان مثال به اشتراک گذاشتن عکس و فیلم، صحبت کردن خصوصی و عمومی با دوستان نیاز شدید این روزهای کاربران اینترنته... نیازی که باید به شکلی بهش پاسخ داده بشه.

در واقع می شه گفت هزینۀ استفاده از خدمات این شبکه های اجتماعی، در اختیار قرار دادن اطلاعات شخصیمونه. اطلاعات بعضاً محرمانه و شخصیمون در قبال تماشای عکس های عروسی یا تولد دوستمون در نقطۀ دیگه ای از دنیا.

آیا ارزشش رو داره؟